انواع فن محوری(اکسیال)

طبقه بندی فن و پره محوری

Axial fan classification

در حالت کلی فن ها از نظر نحوه عملکرد به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

فن سانتریفوژ(گریز از مرکز) - Centrifugal fan
پروانه محوری - Axial fan

فن محوری یا اکسیال و فن گریز از مرکز یا سانتریفیوژ

در این بخش قصد داریم در خصوص طبقه بندی انواع فن محوری-Axial fan توضیحاتی را ارائه دهیم. فن های صنعتی محوری(اکسیال) در قطر های بین 0.5 متر تا 2.5 متر از لحاظ فرم هندسی و نحوه تولید به صورت کلی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند.

1- فن ورقه ای، کامپوزیت، فن ضربی و فن تزریقی

این فن ها با قطر بین 0.2 تا 1.2 متر در حالت کلی از ورقه های فولادی ساخته شده و در قالب های پرس و یا با متد تزریق تولید می شوند.

فن های ضربی و تزریقی در صورتیکه از تولید کنندگان معتبر خریداری شود از لحاظ قیمت و کیفیت شرایط خوبی دارند. باید توجه داشت با توجه به جنس و نحوه تولید، این نوع فن در قطر های بیش از 1 متر دچار لرزش خواهند شد و به همین دلیل دارای محدودیت ابعاد هستند.

در سالیان اخیر برخی تولید کنندگان این حوزه، به منظور کاهش وزن و ایجاد پروفیل ایرفویل اقدام به تولید فن های یاد شده با استفاده از کامپوزیت نموده اند که به کاهش وزن، کاهش مصرف انرژی و بالاتر رفتن ظرفیت هوا دهی و نیز امکان بالا رفتن سرعت خطی لبه فن می انجامد. پره های جت فن نیز در حالت کلی از این دسته می باشد.

ویژگی اصلی این نوع فن یک پارچه بودن مجموعه فن و هاب است و پره ها عموما از طریق جوش به یکدیگر متصل شده اند. بیشترین استفاده این نوع فن در قطرهای کم و به عنوان هواکش در حوزه تهویه می باشد.

فن های با قطر کمتر از 1 متر از جنس پلاستیک

2- فن پروفیل ایر فویل با فرم پروفیل ثابت

فن مولتی وینگ

این فن ها دارای پروفیل ایرفویل می باشند که در شعاع فن، فرم پروفیل و ابعاد هندسی آن ثابت است (به جز بخش انتهایی که در آن قسمتی از بال، بریده شده است). جنس این فن ها عمدتا از پروفیل آلمینیومی است که با روش اکستروژن و پولتروژن تولید می شوند. این نوع فن به نام فن مولتی وینگ نیز شناخته می شود. دلیل این نام گذاری جدا بودن بلید ها از بدنه اصلی و هاب است.

بازه ابعادی معمول این فن ها از قطر 0.5 متر تا 3 متر می باشد ولی در مواردی استفاده از فن آلومینیومی با قطر 6 متر نیز امکان پذیر است. این فن ها دارای قیمت کمتری نسبت به فن های کامپوزیتی(نوع سوم) هستند لیکن معایب خاص خود را نیز دارند. یکی از بزرگترین و معروفترین تولیدکنندگان فن های مولتی وینگ، شرکت کوفیمکو(Cofimco) ایتالیا است.

به دلیل یکنواخت بودن پروفیل این نوع فن، و نیز بالاتر بودن سرعت خطی لبه های آن، دبی هوا در گوشه ها بسیار بیشتر از مرکز فن است. به همین دلیل به صورت کلی صدای تولید شده توسط این فن ها از فن کامپوزیتی مشابه بیشتر و میزان هوادهی آن نیز کمتر است.

نقطه قوت این نوع فن، قیمت مناسب و در دسترس بودن آن است.

فن آلمینیومی با پروفیل ایرفویل

3- فن پروفیل ایر فویل با فرم پروفیل متغییر(فایبرگلاس)

پروانه و پره کامپوزیت

این نوع فن که تکنولوژی تولید پیچیده تری دارد و سابقه تولید آن از دو نوع قبلی کمتر است علاوه بر دارا بودن پروفیل ایرفویل، به دلیل چرخش پروفیل در شعاع فن و تغییر زاویه حمله، دبی یکنواخت تری نسبت به بقیه فن ها دارد. و به همین دلیل سرعت خطی لبه فن کامپوزیت یا فایبرگلاس پروفیل ایرفویل، تا 60 متر بر ثانیه قابل قبول است. دلیل اصلی یکنواخت بودن دبی هوا در فن های فایبرگلاس پروفیل ایرفویل، تغییر زاویه حمله از لبه تا مرکز فن است. بدین ترتیب هرچه به سمت مرکز فن نزدیک تر شوید، با توجه به سرعت خطی کمتر (بدلیل کاهش شعاع)، زاویه حمله و عرض بلید افزایش می یابد تا دبی هوا یکنواخت شود. این ویژگی بلید فایبر گلاس پروفیل ایرفویل، به بالا رفتن راندمان برج های خنک کن ایر کولرها، کندانسورهای هوایی و سیستم های ACC می انجامد. از تولید کنندگان معتبر اروپایی فن های فایبرگلاس پروفیل ایرفویل پیچش دار، می توان به شرکت ونتک لهستان((Wentech و شرکت هودن Howden اشاره کرد.

فن فایبرگلاس و کامپوزیت ایرفویل با قطر 2 متر تا 8 متر

از مهمترین مزایای این نوع فن می توان به مصرف انرژی و وزن کمتر آن نسبت به نمونه های دیگر، صدا تولیدی کمتر و میزان هوادهی بیشتر اشاره کرد. ایراداتی را که می توان به این فن ها وارد دانست، قیمت بالاتر آن نسبت به سایر گزینه ها و پیچیدگی تکنولوژی تولید آن می باشد. در تصویر ذیل مزایای بهره گیری از فن کامپوزیت پروفیل ایرفویل پیچش دار، نسبت به سایر انواع فن های محوری نشان داده شده است.

مزیت های پره کامپوزیت و فایبرگلاس